Ustad qəzəlxan Mir Əsgər Mousəvinin duyğu dünyasına nəzər salanda müasir dövrümüzdə onun klassik Azərbaycan şeirinin layiqli davamçısı olduğunu deyə bilərik. 1966-ci il fevralın 25-də Cənubi Azərbaycanın Ərdəbil şəhərində dünyaya göz açan şair kiçik yaşlarından ədəbiyyata meyilli olmuş və öz düşüncələrini misralara çevirmişdi.
Mir Əsgər Mousəvi şeirin müxtəlif janrlarında şeir yazsa da əsas üstünlüyü qəzəl sahəsinə verib.
O bir-birindən gözəl qəzəlləri ilə klassiklərimizin ruhunu, duyğusunu oxucularına xatırladır.
Duyğuları uca zirvələri aşıb gələn Savalan vüqarlı qəzəlxan şair hər zaman öz oxucularının könül dünyasını oxşayır.
Mir Əsgər Mousəvi öz gözəl qiraəti və ifasıyla da qəzəllərinın ruhuna gözəllik qatır.
Mir Əsgər Mousəviyə yaradıcılığında yeni-yeni uğurlar, yeni-yeni nailiyyətlər arzulayır, onun yaradıcılığının müxtəlif məqamlarını əhatə edən şeir və qəzəllərindən ibarət duyğu çələngini dəyərli oxucularımıza təqdim edirik.
RAMİLƏ ƏLİYEVA,
“Yurd.İnfo.Az”-ın şöbə müdiri,
“Zirvə” və “Zəfər” mükafatları laureatı
ZiM.Az
İTİB O SAFİ HƏQİQƏT
İtib o safi həqiqət, görünür saxta cahan,
Satılır az pula bazaridə dinu-iman.
Kimi insan görü(r)sən, gizlidə bir nöqsanı var,
Daha insan dediyindən də olursan peşman.
Ürəfalarsa, ölüb seyrə çıxıb saxta bəşər,
Bu nə aləmdi ki, Yarəbb, iblis olmuş insan.
Nə həya qaldı bəşərdə,nə də vicdan, Yarəbb,
Daha fasiqlər edir dəhridə hər an meydan.
Bürüyüb aləmi şər,cümlə həvəs cuşə gəlib,
Şəhvətin atəşi hər sinədə etmiş tüğyan.
Kim ki nahəqdi sözü həqqi qoyub daldasına,
Çün riyakarlar olub pərdeyi-ismətdə nihan.
Ey Fələk,qəsdimə durdun,bu nə aləmdi məgər,
Niyə mənçün bu geniş dünya olubdur zindan?
Vəsfi qıl dildə Mir Əsgər,sözü əğyarə demə,
Çün vurallar sinəvə dəhridə yüz min peykan
ایتیب اوصافی حقیقت, گورونور ساختا جهان,
ساتیلیر آز پولا بازاریده دین و ایمان .
کیمی اینسان گوروسن, گیزلیده بیر نقصانی وار ,
داها اینسان دئدینده نده اولورسان پئشمان .
عرفالارسا اؤلؤب, سئیره چیخیب ساختا بشر,
بو نه عالم دیکی, یارب, ایبلیس اولموش اینسان.
نه حیا قالدی بشرده, نئده ویجدان, یارب,
داها فاسیقلر ائدیر دهریده هرآن میدان .
بورئیب عالمی شرر, جومله هوس جوشه گلیب ,
شهوتین آتشی هر سینه ده ائتمیش طوغیان.
کیم کی ناحقدی سوزو حققی قویوب دالداسینا ,
چون ریاکارلار اولوب پرده ئی ایصمت ده نهان.
ای فلک, قصدیمه دوردون ,بو نه عالم دی مگر؟
نیه منچون بو گئنیش دونیا اولوبدور زیندان ؟
وصف قییل دیلده میر عسگر, سوزو اغیاره دئمه
چون ویرالار سینه نه دهریده یوزمین پیکان.
NIHANI SIRRIDIR ALƏM
Nihani sirridir aləm sevinci qəmlə toəmdir,
Kimi üsyan edər dildə, kimiyçün cümlə matəmdir
Yanar sevdayə çun aşiq duyammazlar nədən yanmış???
Məgər aşiq olan kəslər vəilla qeyrə mübhəmdir
Pərin pərvanə yandırmış, məgər söndürsün ol şəmii,
Yanıb atəşdə çun şəmtək olan aid ona qəmdir.
Gülüstan gülzar olsaydı nədən bülbül fəğan etmiş ...
Bu sevda içrə sevda var ki gül xar ilə həmdəmdir
Cəfakar dunyada lakin vəfa axtarmaz aqillər ,
Məgər divanələr... çünki onun zənciri möhkəmdir .
Culus etsən xəlayiqlə vurallar sinəvə xəncər,
Duyan yoxdur bu dünyanı əzəldir yoxsa xatəmdir?
Məhəbbət zövq alar səndən, Mir Əsgər, yazma möhnətdən,
Cununi eşqidə aləm mənimçun başqa aləmdir
نهانی سیرریدیر عالم سئوینجی غمله توام دیر,
کیمی عصیان ائدر دیلده ,کیمی چون جومله ماتم دیر.
یانار سئودایه چون عاشیق دویانمازلار نئدن یانمیش...
مگر عاشیق اولان کئسلر. والا غیره موبهم دیر.
پرین پروانه یاندیرمیش مگر سوندورسون اول شمعی ,
یانیب آتشده چون شمع تک اولان آیید اونا غم دیر .
گولوستان گولزار اولسایدی نئدن بولبول فغان ائتمیش؟
بو سئودا ایچره سئودا وار، کی گول خاریله همدمدیر.
جفاکار دونیادا لاکین وفا آختارماز عاقیل لر,
مگر دیوانه لر ... چونکی اونون زنجیری موحکم دیر.
جولوس ائتسن خلایقله ویرالار سینووه خنجر,
دویان یوخدور بو دونیانی ازلدیر یوخسا خاتم دیر؟
محبت ذوق آلیر سندن میر عسگر, یازما محنت دن,
جنونی عشقیده عالم منیمچون باشقا عالم دیر.
OLMUŞAM
Mən də mehmanam cahanda,bəzmə ehzar olmuşam,
Bir güləm əfsus ola,möhtacı min xar olmuşam .
Sanki bazarım dayanmış ləlimi daş sandılar,
Ol səbəbdəndir cahandan cümlə bizar olmuşam .
Türfətül eynəm vəliykən görmürəm insanları,
Söz diliycən söyləyim ki,daşda mismar olmuşam.
Mən bu bazari-cahanda hər nəyə verdim dəyər,
Çün rumuzun bilmədimsə, zatən əsrar olmuşam.
Dərdi-möhnətdən keçib,çün yüklənib çiynimdə qəm,
Duymaz aləmlər məni bilməzlə bimar olmuşam.
Kim sözün ustadıdır,dildən tökər gövhərləri,
Mən hələ bir fəhləyəm, sən sanma, memar olmuşam.
Kimdir ustadı suxən, yazsın Mir Əsgər dərdini,
Dərdi-aləm məndədir, çün dərdə muxtar olmuşam
İZAH: BƏZM-QONAQLIQ, EHZAR-ÇAĞIRILMAQ, XAR-TİKAN MƏNA-SINDA, TÜRFƏTÜL-EYNƏN VƏLİYKƏN--YƏNİ BƏSİRƏT GÖZÜM OL-MASINA BAXMAYARAQ, RUMUZ-RƏMZ, KOD; SUXƏN-SÖZ.
منده مهمانام جهان دا, بزمه احظار اولموشام,
بیرگولم افسوس اولا, محتاجی مین خار اولموشام .
سانکی بازاریم دایانمیش لعلیمی داش ساندیلار ,
اول سبب دندیر جهاندان جومله بیزار اولموشام.
طرفة العينم وليكن گورمورم اینسان لاری ,
سؤز ديليجن سؤيلئیم کی داشدا میسمار اولموشام.
من بو بازاری جهان دا هر نئیه وئردیم دئیر,
چون رموزین بیلمه دیمسه, ذاتن اسرار اولموشام.
دردی محنت دن کچیب چون یوکله نیب چینیمده غم,
دویماز عالم لر منی بیلمزله(ر) بیمار اولموشام.
کیم سؤزون اوستاديدير ديلدن تؤكر گؤهرلری,
من هئله بیر فهله یم, سن سانما, معمار اولموشام.
کیمدیر اوستادی سخن, یازسین میر عسگر دردینی,
دردی عالم منده دیر, چون درده موختار اولموشام
SƏN OLSAYDIN....
Qocalmazdım əzəldən sevdiyim canan sən olsaydın,
Verərdim canımı qurban mənə canan sən olsaydın.
O hüsnə,ol camala baxdıqca od tutur qəlbim,
Olardım xəstə mən hər gün, əgər dərman sən olsaydın .
Əgər bilsəm ki,Cənnətdə mənə huri olan sənsən,
Alardım canımı gər huriyi-qılman sən olsaydın.
Salardım canımı dəryalar içrə can çıxa təndən,
Əgər dalğalanıb tufan edən tufan sən olsaydın.
Olardım bülbülü-şeyda,oxurdum şuri-bülbüldən,
Yazardım nəğmeyi-eşqi,gülü-reyhan sən olsaydın.
Baxardım cisminə kiprik də vurmazdım gecə-gündüz,
Öpərdim ləblərin gər o ləbi-xəndan sən olsaydın.
Dönə tale,gələ bəxtim, alam ol cismi-ağuşə,
Daha ölməzdi Mir Əsgər canında can sən olsaydın.
(Eşq əbədi bir sonsuzluqdur. Çarəsiz eşqlərin məkanı yoxdur)
سن اولسایدین.....
قوجالمازدیم ازلدن سئودئیم جانان سن اولسایدین,
وئرردیم جانیمی قوربان منه جانان سن اولسایدین .
او حوسنه, اول جماله باخدیقیجا اود دوتور قلبیم،
اولاردیم خسته من گون، اگر درمان سن اولسایدین.
اگر بیلسم کی، جننت ده منه حوری اولان سن سن،
آلاردیم جانیمی گر حوری قیلمان سن اولسایدین .
سالاردیم جانیمی دریالار ایچره جان چیخا تندن,
اگر دالغالانیب طوفان ائدن طوفان سن اولسایدین.
اولاردیم بولبولی شیدا اوخوردوم شوری بولبولدن,
یازاردیم نغمه ئی عشقی, گولو ریحانه سن اولسایدین.
باخاردیم جیسمینه کیپریکده ویرمازدیم گئجه گوندوز,
اؤپردیم لبلرین گر او لبی خندان سن اولسایدین.
دونه طالع, گله بختیم ,آلام اول جیسمی آغوشه,
داها اؤلمزدی میر عسگر جانیندا جان سن اولسایدین.
OLMAZ
Bilir bu sirri ariflər gözəllərlə qumar olmaz,
Baxan ol hüsnə, eyni dilbər,necə eşqə düçar olmaz?
Yaranmış səndə bir cənnət, gülüstandır bütün cismin,
Bu bağın içrə kim girsə,daha könlü qübar olmaz.
Vəliykən vardı bu cənnət sərada atəşi-suzan,
Nədən bəs söyləyərlər ki,behiştin içrə nar olmaz.
Baxırsan gözlərinlə sən edərsən aşiqi sərməst,
Baxar göz çoxdu dünyada o gözlər tək xumar olmaz.
Çəkilmiş gözlərin üstə iki xəncər kəman əbru,
Salarsan dami səyyadə belə heç bir şikar olmaz.
Ləbin qönçə qızılgüldür, yayılmış ətri dünyayə,
Dadarsa kim o ləblərdən, daha dərdə düçar olmaz.
Saçın gahi hörüb,gah da yayırsan sinənin üstə,
İlantək qıvrılar heç öz yerində ustuvar olmaz.
Bu sevda içrə vardır bir təmənnam qoysa gər ləblər,
Öpəm bir an o ləblərdən daha sinəmdə zar olmaz
Olub valeh sənə,ey gül,Mir Əsgər hüsnə heyrandır,
Sevər pünhani qəlbində bu sirri aşikar olmaz.
بیلیر بو سیرری عاریفلر گوزلرله قومار اولماز,
باخان اول حوسنه, ای دیلبر, نئجه عشقه دوچار اولماز؟
یارانمیش سنده بیر جننت, گولوستاندیر بوتون جیسمین,
بو باغین ایچره کیم گیرسه, داها کونلو غوبار اولماز.
ولیکن واردی بو جننت سراده آتشی سوزان,
نئدن بس سوئیله یلرکی بهیشتین ایچره نار اولماز؟
باخیرسان گوزلرینله سن ائدیرسن عاشیقی سرمست,
باخار گوز چوخدو دونیادا او گوزلرتک خومار اولماز.
چکیلمیش گوزلرین اؤسته ایکی خنجر کمان ابرو ,
سالارسان دامی صیادا بئله هچ بیر شیکار اولماز .
لبین غنچه قیزیل گولدور یایلمیش عطری دونیایه ,
دادارسا کیم او لبلردن,داها درده دوچار اولماز .
ساچین گاهی هؤروب گاهدا یایرسان سینه نین اوسته,
ایلان تک قیوریلار هئچ اؤز یئرینده اوستوار اولماز .
بو سئودا ایچره واردیر بیر تمنام قویسا گر لبلر,
اؤپم بیر آن او لبلردن داها سینه مده زار اولماز .
اولوب واله سنه, ای گول, میر عسگر حوسنه حیراندیر ,
سئور پنهانی قلبینده بو سیرری آشکار اولماز.
OLMARAM
Fəryadım sinəmdədir,aşkarə fəryad olmaram,
Kim nəsihət etməsin, çun mütləq irşad olmaram.
Nəğməmin zövqü gedib dildən, tərənnüm ləbdə yox,
Cəhd qılma, ey təbib,mən birdə dilşad olmaram.
Yarəmə məlhəm tapılmaz, yorma artıq,sən özün,
Gər uçuq viranəyəmsə,birdə abad olmaram.
Mən qaranlıq zülmətində hey günəş axtarmışam,
Söylədi axtarma, sən çün birdə milad olmaram.
Səhli sandım sirri-eşqi, dami bilməzdim bəla,
Zənn edirdim damə düşməm, seydi-səyyad olmaram.
Düşdü can tufanlara sahil qalıb məndən uzaq,
Can alan canandısa,möhtacı cəllad olmaram .
Bağlanıb zəncirə qollar,ey Mir Əsgər,yox nicat
Cəhdi qılmaq çun əbəsdir,birdə azad olmaram.
İzah:Milad-doğulmaq, Damə düşmək-tora düşmək.Səyyad-ovçu,seyd-tora düşən, ovlanan.Səhl-sadə,asan.
فریادیم سینه مده دیر, آشکاره فریاد اولمارام,
کیم نصیحت ایتمه سین ,چون موطلق ایرشاد اولمارام .
نغمه مین ذوقی گیدیب دیلدن, طررنوم لبده يوخ.
جهد قيلما, ای طبیب, من بیرده دیلشاد اولمارام .
یاره مه ملهم تاپیلماز, یورما آرتیق, سن اؤزؤن,
گر اؤچوق ویرانه یم سه, بیرده آباد اولمارام .
من قارانلیق ظؤلمتيمده هئی گونش آختارمیشام ,
سؤيله دی آختارما, سنچون بیرده میلاد اولمارام .
سهل ساندیم سیرری عشقی, دامی بیلمزدیم بلا ,
ذن ائدیردیم دامه دوشمم, صیدی صیاد اولمارام.
دؤشدو جان طوفانلارا ,ساحيل قاليب مندن اؤزاق ,
جان آلان جاناندیسا, محتاجی جلاد اولمارام.
باغلانیب زنجیره قوللار, ای میر عسگر, یوخ نجات,
جهد قیلماق چون عبسدیر, بیرده آزاد اولمارام.
KÖNÜL
Nədən axır bu Fələk çəkdi səni darə, könül?
Kim vurubdur sənə bilməm bu qədər yarə, könül?
Həbs olub sinədə ahın, duyan olmaz ki səni,
Hay-haray sal,çıxasan sən də bir aşkarə, könül.
Olmayıb dəhridə bir kimsə duya əhvalını,
Daha da saldılar hər an səni ah-zarə, könül
Hamı üsyan eləyir, rəhmi-müruvvət də gedib,
Sən də al,xəncər ələ ,çək qəmə, qəddarə,könül.
Nədən ol gülşəni almışdır ələ fitnəli xar,
Bir an ol yağı kimi, rəhm eləmə, xarə, könül.
Toxunur simlərə mizrab,çıxır nalə səsi,
Duymayır naləsini rəhm eləmir tarə, könül.
Bülbül oldunsa, əgər sandıla (r) divanə səni,
Baş götür çöllərə get, dönmə, o gülzarə, könül.
Sən ki muştaqi-bəlasan, yan,özün dərd içrə,
Qoyma, bu dəhridə Mir Əsgəri avarə, könül.
نئدن آخر بو فلک چکدی سنی داره, کؤنؤل ؟
کیم وؤروبدور سئنه بیلمم بو قدر یاره, کؤنؤل..؟
حبس اولوب سینه ده آهین, دؤیان اولمازكي سنى,
هاى هاراى سال, چیخاسان سئنده بیر آشکاره, کؤنؤل.
اولمايب دهریده بير كيمسه دؤيا احواليني ,
داهادا سالدیلار هر آن سنی آه زاره, کؤنؤل.
هامی عصیان ائلییر, رحم مروت ده گئدیب,
سئنده آل, خنجر اله, چک قمه, قداره ,كؤنؤل.
نئدن اول گولشنی آلمیشدیر اله فیتنه لی خار,
بیرآن اول یاغی کیمی, رحم ائله مه خاره, کؤنؤل
توخونور سیم لره میضراب, چیخور ناله سئسی ,
دؤيمائیر ناله سینی رحم ائله میر تاره, کؤنؤل.
بؤلبؤل اولدونسا اگر ساندیلا(ر) دیوانه سنی,
باش گؤتؤر چؤللره گئت, دؤنمه, او گولزاره, کؤنؤل.
ج
سن کی موشتاقی بلاسان, یان, اؤزؤن درد ایچره ,
قویما بو دهریده میر عسگری آواره, کؤنؤل.
Məhəmmədhüseyn Şəhriyarın
"Heydər babaya salam "şeirinə nəzirə
Heydər baba,mən də daha qocaldım,
Şəhriyarın sözündən ilham aldım.
Qönçə idim, sünbül açıb saraldım.
Gülüşlər də dodaqlarda qalmadı,
Bizim dövran o dövrandan olmadı.
Heydər baba,ildırımlar çaxmadı,
Sellər-sular şaqqıldayıb axmadı,
Qızlar ona səf bağlayıb baxmadı.
Dövran döndü saymadılar bizləri,
Arzuladıq keçmiş günü, sizləri.
Heydər baba,kəkliklər daha uçmur,
Kol dibindən daha dovşan da qaçmır,
Qəmli dodaqlarda gülüş də açmır...
Kaş qayıdıb mən də uşaq olaydım,
O dövranda yaşayaydım,qalaydım.
Heydər baba,Savalanın başında,
Qocalmışam mən də cavan yaşımda ,
Sözlər qalıb ürəyimin başında.
Sözlərimiz daha gəlməyir dilə,
Bu dövranda kim danışa, kim gülə?
Heydər baba,insanlıqlar azalmış,
Bütün ürəkləri şeytanlar almış,
Keçmiş zəmanədən bizə nə qalmış?
Yazı yazan bizə belə yazıbdı,
Şənlikləri alnımızdan pozubdu.
Heydər baba,Savalanın sirdaşı,
Səhənd idi onun əziz qardaşı,
Məzarıma kim tökəcək göz yaşı?
Bu ağlayan ürəkləri şad elə,
Gəlib məzarıma məni yad elə.
Heydər baba, çatmadıq Şah dağına,
Qovuşmadıq biz İsa bulağına,
Gələm çıxam bir o Yanar dağına...
Hinal dağı baxır qəmli bizlərə,
Savalanım həsrət qalıb sizlərə.
Heydər baba, gözlərimiz nəm oldu,
Cənnətimiz dönüb cəhənnəm oldu,
Şadlıq dönüb ürəklərdə qəm oldu ...
Qaytar mənim torpağımı özümə,
Yaş dolmasın bundan belə gözümə.
Heydər baba, yadlar bizi ayırmış,
Kəpəz dağı ayrılıqdan əyilmiş,
Bazardüzün könlünə qəm dəyirmiş.
Tufan dağı bir tufan et, aç, yolu,
Qoy almasın düşmənlərin sağ-solu.
Heydər baba,Babəklər,Nəsimilər,
Vardır hələ millət daim fəxr edər,
Mən bilirəm sənin də üzün gülər.
İki canlar bir-birinə qovuşsa,
Yad edərsiz, Mir Əsgər yada düşsə.
محمد حسین شهریارین حیدر بابا یا سلام شعرینه نظیره
.حیدر بابا, منده داها قوجالدیم,
شهریارین سؤزوندن ایلهام آلدیم,
غنچه ئیدیم سونبول آچیب سارالدیم .
گولوشلرده دوداغلاردا قالمادی ,
بیزیم دؤران او دؤراندان اولمادى .
حیدر بابا, ایلدیریملار چاخمادی,
سئللر سولار شاقیلدتیب آخمادی ,
قیزلار اونا صف باغلایب باخمادی .
دوران دؤندی, سایمادیلار بیزلری,
آرزولادیق کئچمیش گونده,سیزلری.
حیدری بابا, کئکلیک لر داها اؤچمور,
کول دیبیندن داها دوشاندا قاچمیر ,
غملی دوداغلاردا گولوشده آچمیر .
کاش قائیدیب بیرده اؤشاق اولایدیم ,
او دوراندا یاشائیدیم, قالايديم
حیدر بابا, ساوالانین باشیندا ,
قوجالمیشام منده جاوان یاشیمدا ,
سؤزلر قالیب اؤرئیمین باشیندا.
سؤزلریمیز داها گلمئیر دیله,
بو دوراندا کیم دانیشا, کیم گوله؟
حیدر بابا, اینسان لیقلار آزالمیش,
بوتون اورکلری شیطان لار آلمیش,
کئچمیش زمانه دن بیزه نه قالمیش؟
یازی یازان بیزه بئله یازیبدی,
شنلیک لری آلنیمیزدان پوزوبدی.
حیدر بابا, ساوالانین سیرداشی ,
سهنددیر اونون عزیز قارداشی,
مزاریما کیم توکه جک گوز یاشی؟
بو آغلایان اورک لری شاد ائله,
گئلیب مزاریما منی یاد ائله .
حيدر بابا, چاتمادیق شاه داغینا ,
گووشمادیق بیز عیسی بولاغینا,
گئلم چیخام بیر او یانار داغینا...
هینال داغی باخیر غملی بیزلره ,
ساوالانیم حسرت قالیب سیزلره...
حیدر بابا, گوزلریمیز نم اولدی ,
جنت یمیز دونوب جهنم اولدی,
شادلیق دونوب اورکلرده غم اولدی...
قایتار منیم تورپاغیمی اؤزومه ,
یاش دولماسین بوندان بئله گوزومه.
حیدر بابا, یادلار بیزی آئیرمیش,
کئپئز داغی آیریلیقدان آئیلمیش,
بازار دوزون قلبینی غملر آلمیش.
طوفان داغی, بیر طوفان ائت, آچ یولو ,
قوی آلماسین, دوشمن لرین ساغ سولو .
حیدر بابا, بابک لر, نسیمی لر ,
واردیر هئله میللت اونا فخر ائدر,
من بیلیرم سنینده اؤزون گولر.
ایکی جانلار بیربیرینه گووشسا ,
یاد ائدرسیز, میر عسگر یادا دوشسه.
ÇATMIRAM SƏNƏ...
Gözlərim qalıbdır həsrət yolunda,
Sağında gəzmişəm, gah da solunda.
İstərəm bir uyam incə qolunda,
Neyləyim, a zalım, çatmiram sənə ...
Yollarım bağlanıb çata bilmirəm,
Fikrini başımdan ata bilmirəm .
Dərdimdən gecələr yata bilmirəm ,
Neyləyim,a zalım, çatmıram sənə ...
Xəyalın olubdur gecə həmdəmim,
Qərq olub dənizdə, sanki min gəmim.
Gulsəm də ürəkdən getməyir qəmim ,
Neyləyim, a zalım, çatmıram sənə ...
Sən günəş olmusan, mən isə gecə,
Fələk də düşübdür mənimlə ləcə.
Sənsiz bu həyatı yaşayım necə?
Neyləyim, a zalım, çatmıram sənə...
Sünbüllər veribdir çöldə baş-başa,
Gəlməyir Fələyin rəhmi göz yaşa.
Yazmışam dərdimi dağlara daşa,
Neyləyim, a zalım, çatmıram sənə ...
Mir Əsgərəm, axdı gözümdən yaşım,
Ağardı eşqidən qara tel başım.
Cavan olmam daha ötübdür yaşım,
Neyləyim, a zalım, çatmıram sənə...
چاتمیرام سنه...
گؤزلریم قالیبدیر حسرت یولوندا ,
ساغیندا گئزمیشم, گاه دا سولوندا .
ایسته رم بیر اؤیام اینجه قولوندا ,
نئیله ئیم, آ ظالیم, چاتمیرام سنه …
یوللاریم باغلانیب چاتا بیلمیرم,
فیکرینی باشیمدان آتا بیلمیرم.
دردیمدن گئجه لر یاتا بیلمیرم ,
نئیله ئیم ,آ ظالیم,چاتمیرام سنه...
خیالین اولوبدور گئجه همدمیم,
غرق اولوب دئنیزده, سانکی مین گئمیم.
گولسم ده اورئیدن آزالمیر غمیم,
نئیله ئیم, آ ظالیم ,چاتمیرام سنه...
سن گونش اولموسان, منیسه گئجه,
فلک ده دوشوبدور منیمله لجه.
سنسیز بو حیاتی یاشائیم نئجه؟
نئیله ئیم, آ ظالیم, چاتمیرام سنه...
سونبوللر وئریبدیر چؤلده باش باشا,
گئلمئیر فلکین رحمی گؤز یاشا .
یازمیشام دردیمی داغلارا, داشا,
نئیله ئیم, آ ظالیم, چاتمیرام سنه...
میر عسگرم, آخدی گؤزومدن یاشیم,
آغاردی عشقیدن قارا تئل باشیم.
جاوان اولمام داها اؤتوبدور یاشیم,
نئیله ئیم ,آ ظالیم, چاتمیرام سنه...
MƏNİ
Yarəbb, nədəndir eyləmisən mübtəla məni,
Etdin bəlayi eşq ilə çün aşina məni.
Dərddən canım usandı,usanmır bəla nədən?
Pünhan da olsam, axtarır axır bəla məni .
Çəkdim cununa könlümü, məcnunlar ağladı,
Bilməm nədən bu dərdə bilibsən rəva məni...
Odlarda yanmışamsa,görübdür könül cəfa ,
Sanmış vəfalıq elədiyim bivəfa məni.
Hər dərd olursa, dəhridə hətmi dəvası var,
Dərdimlə munisəmsə,atıbdı dəva məni.
Gül hüsnüdəndi, bülbül edər nalə çün gecə,
Saldın təriqi-eşqidə güldən cüda məni.
Duydum ki, bəhri-eşqidə aləm fəna imiş,
Zənnim yalanmış, etdi bu aləm fəna məni.
Hikmət budursa, döz ki,Mir Əsgər, bəlalarə,
Çatdırdı bəlkə vəslətə bir gün səba məni.
یارب ,نئدن دیر ایله میسن مبطلا منی ,
ائتدین بلائی عشقیله چون آشنا منی.
درددن جانیم اوساندی, اوسانمیر بلا نئدن؟
پنهان دا اولسام, آختاریر آخر بلا منی .
چکدیم جنونه کونلومو, مجنونلار آغلادی,
بیلمم نئدن بو درده بیلیبسن روا منی...
اودلاردا یانمیشام سا, گوروبدور کؤنؤل جفا,
سانمیش وفالیق ایله دئیم بی وفا منی.
هر درد اولورسا, دهریده حتمی دواسی وار,
دردیمله مونیسم سه,آتیبدیر دوا منی.
گول حوسنوده ندی, بولبول ائدر ناله چون گئجه,
سالدین طریقی عشقیده گولدن جدا منی.
دؤیدوم کی بحری عشقیده عالم فنائیمیش,
ذننیم یالانمیش, ائتدی بو عالم فنا منی.
حکمت بودورسا, دؤزکی, میر عسگر بلالره ,
چاتدیردی بلکه وصلته بیر گون صبا منی.
TOXUNMA
Yox hissim əgər qəlbidə dildarə, toxunma,
Dərmansız olan yarəli bimarə, toxunma.
Məhrəmdisə gər, kimsə olubdur sənə qəmxar,
Bil qədrini ol məhrəmi-əsrara, toxunma.
Gül zövq alacaq bülbülün ol nəğmələrindən,
Xarsanmı.., gedib gülşəni-gülzara, toxunma.
Peykani-bəladır görü(r)sən kipriki oxtək,
Aqilsən əgər qəmzəli ol yarə, toxunma.
Mən dərdinə düşdümsə, bəlalardan usanmam,
Qoy boynuma minnət gedib əğyarə,toxunma.
Çün var xəbərin dildə olan nalələrimdən,
Ey gülşəni ömrüm,daha ol xarə, toxunma.
Məhzun bu halım yandırıb aləmləri yaxmış,
Sinəmdə olan qəmli bu ah-zarə ,toxunma
Cism oldu xəzan,birdə Mir Əsgər bara gəlməz,
Qəmdən yaranan qəmli bu ruxsarə ,toxunma.
یوخ حیسسین اگر قلبیده دیلداره, توخونما,
درمان سیز اولان یاره لی بیماره, توخونما.
محرم دیسه گر،کیمسه اولوبدور سنه غمخوار,
بیل قدرینی, اول محرمی اسراره, توخونما
گول ذوق آلاجاق بولبولون اول نغمه لریندن,
خارسانمی..,گئدیب گولشنی گولزاره, توخونما
پیکانی بلادیر گوروسن کیپریکی اوخ تک,
عاقیل سن اگر غمزه لی اول یاره, توخونما .
من دردینه دوشدوم سه, بلالاردان اوسانمام,
قوی بوینوما میننت, گئدیب اغیاره, توخونما ,
چون وار خبرین دیلده اولان ناله لریندن ,
ای گولشنی عومروم, داها اول خاره, توخونما.
محزون بو حالیم یاندیریب عالم لری یاخمیش,
سینه مده اولان غملی بو آه زاره, توخونما.
جیسم اولدو خزان, بیرده میر عسگر بارا گئلمز,
غمدن یارانان غملی بو روخساره, توخونما.
SIĞMAZAM
Yazdı Nəsimi şeiri ki, "Mən bu cahanə siğmazam",
Gər coşa sinədən əsər, mən bu zəmanə siğmazam.
Ruhi Nəsimi məndədir, sanma ki, saxta söz yazam,
Titrədə dağu-daşı ki, zənnü- gümanə siğmazam.
Hər qələmin alan ələ, söylədi mən də şairəm,
Zənn elədi Nəsimidir, yazdı zəbanə siğmazam.
Cənnəti-laməkan mənəm, ruh ilə cismü-can mənəm,
Cümlə xəlayiq də bilir, mən bu məkanə sığmazam.
Ruh ilə can ənis olub seyri-sulukin axtarır,
Sirr olunubsa, gər adım, sirri-nihanə siğmazam.
Yazdığın hər qəsidədə, dildə Mir Əsgər ağlayar,
Hardasan ey Nəsimi, gəl, mən bu cahanə siğmazam..!
یازدی نسیمی شعری کی," من بو جهانه سیغمازام",
گر جوشا سینه دن اثر, من بو زمانه سیغمازام.
روحی نسیمی منده دیر, سانماکی, ساختا سؤز یازام,
تیتره ده داغ و داشی کی, ذن و گومانه سیغمازام .
هر قلمین آلان اله, سویلدی منده شاعیرم,
ذن ائله دی نسیمی دیر, یازدی زبانه سیغمازام.
جننتی لامکان منم, روحیله جیسم وجان منم,
جومله خلایق ده بیلیر, من بو مکانه سیغمازام.
روحیله جان انیس اولوب سئیری سولوکین آختاریر,
سیرر اولونوبسا گر آدیم, سیرری نهانه سیغمازام.
یĵازدیقین هر قصیده ده, دیلده میر عسگر آغلایار,
هارداسان ای نسیمی, گئل, من بو جهانه سیغمازام..!
Çəkmişəm həm aşinadan, həm də ki,biganədən
Dərdimin dərmanını gəl sorma,məni divanədən,
Çəkmişəm həm aşinadan, həm də ki, biganədən.
Seylab olmuş göz yaşım çün ox vurublar qəlbimə,
Umma abadlıq daha viran olan viranədən.
Rəhm qılmaz dilbərim daim cəfalar göstərər,
Dadmayıbdır ləblərim bir busə ol dürdanədən.
Vəsfi-halım dildədir rəngim saralmış gül kimi,
Yanmağı öyrənmişəm şəəmdə yanan pərvanədən .
Mənki sevdayi-cununda ötmüşəm məcnunları,
Məcnunun əhvalını kim sormaz ol fərzanədən.
Naləmin fəryadı yoxdur, dildə səssiz ağlaram,
Dərdim əyyaran yıxar,çıxsam əgər kaşanədən.
Can sulukin seyr edib seyrangahım çun eşq olub,
Zirvələrdir məskənim çün keçmişəm əfsanədən.
Sirri-pünhandır Mir Əsgər, kimsə duymaz sirrini,
Olmazam rüsvayi-aləm qaçsam ol rindanədən
İzah:əyyaran-pəhləvan,fərzanə-çox bilən insan düşüncəli insan,suluk-eşq yolu getmək, dil-farsca ürək, rindanə-tülkü xislətli insanlar,zirək insanlar
دردینین درمانینی, گئل سور, منی دیوانه دن,
چکمیشم هم آشنادن, هم ده کی, بیگانه دن.
سیلاب اولموش گوز یاشیم چون اوخ وئیریبلار قلبیمه,
اومما آبادلیق داها ویران اولان ویرانه دن.
رحم قیلماز دیلبریم دائیم جفالار گوسترر ,
دادمائیب دیر لبلریم بیر بوسه اول دوردانه دن .
وصفی حالیم دیلده دیر, رنگیم سارالمیش گول کیمی ,
یانماقی اؤیرنمیشم شمعده یانان پروانه دن .
من کی سئودائی جنوندا اوتموشم مجنون لاری,
مجنونون احوالینی سورمازلار اول فرزانه دن.
ناله مین فریادی یوخدور, دیلده سسیز آغلارام,
دردیم اعیاران ییخار, چیخسام اگر کاشانه دن.
جان سولوکین سئیر ائدیب سئیرانگاهیم چون عشق اولوب ,
زیروه لردیر مسکئنیم چون کئچمیشم افسانه دن.
سیرری پنهان دیر میر عسگر, کیمسه دؤیماز سیررینی
اولمازام رسوائی عالم, قاچسام اول ریندانه دن.
EY TƏBİB
Naleyi ney tək qopur ahu-fəğanım,ey Təbib,
Çün təbabətdən keçibdir xəstə canım,ey Təbib.
Pənbəyi dağu-cununum sinədə olmuş nəhan,
Birdə dərman olmağa yoxdur gümanım, ey Təbib.
Nəbzimin dövrü düşüb, ömrüm sönür bir şəm kimi,
Az qalır dursun damarda ləxtə qanım,ey Təbib.
Bilmirəm hikmət nədir, rüsvayi-aləm olmuşam ,
Dəyməyibdir kimsəyə zərrə-ziyanım, ey Təbib.
Açma,sən yarəmin üstün, görməsin əğyarilər,
İstəməm aşkar ola,sirri-nihanım,ey Təbib.
Mən cəfalar görmüşəm,sinəmdə yüz min yarə var,
Yüklənib qəm çiynimə yoxdur təvanım,ey Təbib.
Çarə yoxdursa, əgər ,qoy hönkür-hönkür ağlayım,
Yansın ahımdan bütün ərş-asimanım, ey Təbib .
Dərdə düşməzdi Mir Əsgər, çəkməz idi böylə qəm,
Çarə qılsaydı, əgər namehribanım,ey Təbib.
ناله ئی نئی تک قوپور آه و فغانیم, ای طبیب,
چون طبابت دن کئچیبدیر خسته جانیم, ای طبیب.
پنبه ئی داغی جونونوم سینه ده اولموش نهان,
بیرده درمان اولماقا یوخدور گومانیم, ای طبیب.
نبضیمین دؤری دوشوب, عومروم سؤنور بیر شمع کیمی,
آز قالیر دونسون داماردا لخته قانیم, ای طبیب.
بیلمیرم حکمت نئدیر, روسوائی عالم اولموشام,
دئیمیب دیر کیمسه یه ذرره زیانیم, ای طبیب.
آچما سن یاره مین اؤستون, گورمه سین اغیاریلر,
ایستمم آشکار اولا, سیرری نهانیم, ای طبیب.
من جفالار گورموشم, سینه مده یؤز مین یاره وار,
یؤکله نیب غم چینیمه, یوخدور توانیم, ای طبیب.
چاره یوخدور سا, اگر قوی هؤنكور- هؤنكور آغلائیم,
یانسین آهیمدان بوتون عرش- آسیمانیم, ای طبیب.
درده دوشمزدی میر عسگر, چکمزیدی بؤیله غم,
چاره قیلسایدی, اگر نامهریبانیم, ای طبیب.
FƏLƏYİN RƏĞBƏTİ VAR
DƏHRİDƏ RİNDANƏLƏRƏ
Fələyin rəğbəti var dəhridə rindanələrə,
Saqi, süz badə-meyi bir daha peymanələrə.
Mən xərəbatımı tərk etmədə səhv eyləmişəm,
Yoxsa uymazdı könül məhfili-meyxanələrə.
Bəhri-eşq içrə olan indi sınıq bir gəmiyəm,
Bəhrəsi yanmaq olar kim uya dürdanələrə.
Şövqü ləl ilə uçurdum, tora tuş oldu könül,
Aqiləm, tutma bərabər məni məstanələrə.
Türrəyi-dilbəri gördüm, dedim aludəsiyəm,
Məni biganə sanıb, saç da uyub şanələrə.
Möhnəti oldu mənim, ləzzətin əğyar aparıb,
Heyf ola, yar da verib meylini biganələrə.
Çox cəfa eyləmə ki,sinədə ahın çoxala,
Çəkdiyin ahım alov tək düşə kaşanələrə.
Daha vəslətdən uzaqlaş, keçib eşq əyyami,
Sal Mir Əsgər, daha sən meylini viranələrə.
فلکین رغبتی وار دهریده ریندانه لره ,
ساقی, سؤز باده مئیی بیر داها پیمانه لره.
من خراباتیمی ترک ائتمه ده سهو ایله میشم,
یوخسا اؤيمازدي کؤنؤل محفیلی میخانه لره.
بحری عشق ایچره اولان ایندی سینیق بیر گئمییم,
بهره سی یانماق اولار, کیم اؤيا دوردانه لره.
شوقی لعلیله اؤچوردوم ,طورا توش اولدو کؤنؤل,
عاقیلم,توتما برابر منی مستانه لره .
طره ئی دیلبری گوردوم, دئدیم آلوده سیئم,
منی بیگانه سانیب, ساچدا اؤیوب شانه لره .
محنتی اولدو منیم, لذتین اغیار آپاریب,
حیف اولا, یار دا وئریب مئیلینی بیگانه لره.
چوخ جفا ایله مه کی, سینه ده آهیم چوخالا,
چئکدئیم آهیم آلوو تک دوشه کاشانه لره.
داها وصلت دن اوزاقلاش, کئچیب عشق اعیامی,
سال میر عسگر, داها سن مئیلینی ویرانه لره.
Könlüm evi
Yazmır qələmim sözləri nitqim tutulanda,
Nəbzim dayanır könlüm evi qəmlə dolanda.
Seylabi-sirişkim dönür ümmanə hər gecə,
Bülbül necə gülsün ki, gülün rəngi solanda .
Qəm bağrımı yarmış Fələyin çarxı dayansın,
Sınsın qələmi çün yazımı tərsə yazanda.
Könlüm yara bağlandı, yaram coşdu sinəmdə,
Ah-nalə edər xəstə ki, dərmansız olanda.
Aləm mənə zindandı varım çün qəmi-hicran,
Bağrım yarılar dilbərimi yadə salanda
Ey Huri-vəşim, nə ola,dolan gəl, bizə sarı,
Vardır bili(r)sənki gözü yollarda qalanda
Hicrində Mir Əsgər əriyir şəm kimi hər gün,
Al başını dizüstə, barı rəngi solanda.
یازمیر قلمیم سؤزلری نیطقیم توتولاندا,
نبضیم دایانیر کونلوم ائوی غمله دولاندا.
سیلابی سیریشکیم دؤنور عمانه هر گئجه ,
بؤلبؤل نئجه گولسون کی ,گولون رنگی سولاندا .
غم باغریمی یارمیش فلکین چارخی دایانسین ,
سینسین قلمی چون یازیمی ترسه یازاندا .
کونلوم یارا باغلاتدی, یارام جوشدو سینه مده ,
آه ناله ائدر خسته کی, درمان سیز اولاندا .
عالم منه زینداندی واریم چون غمی هیجران,
باغریم یاریلار دیلبریمی یاده سالاندا .
ای حوری وشیم, نه اولا, دولان گئل بیزه ساری,
واردیر بیلیسن کی, گؤزو یوللاردا قالان دا .
هیجرینده میر عسگر ارئیر شمع کیمی هر گون,
آل باشینی دیز اؤسته, باری رنگی سولاندا.
ZiM.Az
Muəllif huquqları qorunur. Məlumatdan istifadə etdikdə istinad mutləqdir.
